Bản nâng cấp Ethereum Dencun, kết hợp “Deneb” và “Cancun” vào tên của nó, đây là bản nâng cấp thể hiện một cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển của Ethereum. Hôm nay hãy cùng mình tìm hiểu về Dencun nhé.
Ethereum Dencun là gì?
Để hiểu được Dencun, chúng ta hãy cùng nhìn lại hành trình của Ethereum. Bản nâng cấp Shanghai, được triển khai vào ngày 12 tháng 4 năm 2023, đã mang lại sự tối ưu hóa đáng kể cho Ethereum Virtual Machine (EVM) và giới thiệu nhiều cải tiến về giao thức. Nâng cấp này nhằm mục đích tăng hiệu quả sử dụng gas, giảm chi phí giao dịch và nâng cao trải nghiệm người dùng tổng thể – một bước tiến quan trọng hướng tới khả năng mở rộng và tính bền vững của Ethereum.
Giờ đây, mọi con mắt đều đổ dồn vào bản nâng cấp Dencun. Đây là bản nâng cấp quan trọng nhất của Ethereum trong năm nay vì nó mang đến rất nhiều tính năng cũng như cải thiện đáng kể hiệu suất hoạt động.
Bản nâng cấp Dencun (Cancun-Deneb) sẽ bao gồm các cải tiến cho cả consensus layer (Cancun) và execution layer (Deneb) của mạng Ethereum, Dencun hứa hẹn những thay đổi đáng kể về khả năng mở rộng, bảo mật và khả năng sử dụng.
*consensus layer: lớp đồng thuận
*execution layer: lớp thực thi
Dencun là một bước quan trọng hướng tới tính năng “proto-danksharding” được mong đợi, mang đến cái nhìn tương lai của Ethereum.
Thời gian hoạt động chính thức
Nhà phát triển Ethereum Tim Beiko đã báo cáo rằng Dencun sẽ đi vào hoạt động chính thức (kích hoạt mainnet) vào ngày 13 tháng 3 năm 2024.
Blobs are coming .oO
Dencun is scheduled for mainnet activation at epoch 29696, occurring March 13 at 13:55 UTC. See the announcement below for client release versions and other useful info about the upgrade 🤖https://t.co/9Wa3Y5M5k4
— timbeiko.eth ☀️ (@TimBeiko) February 27, 2024
Điểm nổi bật khi nâng cấp Dencun
Cancun: Tăng cường khả năng mở rộng
Cancun, tập trung vào lớp thực thi, giới thiệu một số EIP nhằm tăng cường khả năng mở rộng và tối ưu hóa hiệu quả sử dụng gas. Đáng chú ý trong số đó là EIP-1234, điều chỉnh phần thưởng khối và trì hoãn “difficulty bomb” để đảm bảo quá trình chuyển đổi suôn sẻ sang Ethereum 2.0.
Deneb: Cải thiện sự đồng thuận và bảo mật
Deneb nhắm vào lớp đồng thuận, nhằm tăng cường cơ chế bảo mật và đồng thuận. Đáng chú ý nhất trong số các EIP là EIP-2322, nâng cấp thuật toán đồng thuận Proof-of-Stake (PoS) để tăng tính mạnh mẽ và hiệu quả.
Các EIP sẽ được triển khai
Một số EIP cuối cùng sẽ được triển khai, bao gồm:
- EIP-1559: Giới thiệu cấu trúc phí mới để cải thiện trải nghiệm người dùng và giảm phí giao dịch.
- EIP-2929: Tăng cường bảo mật bằng cách tăng chi phí cho một số hoạt động nhất định để ngăn chặn các cuộc tấn công tiềm ẩn.
- EIP-2537: Đề xuất một opcode mới dành riêng cho Ethereum để xác minh hợp đồng hiệu quả hơn về elliptic curve signatures.
Lợi ích của việc nâng cấp Dencun
Bản nâng cấp Dencun hứa hẹn sẽ mang đến nhiều cải tiến cho hệ sinh thái Ethereum.
Tăng cường bảo mật
Triển khai các EIP như 4788, 6780 và 7514, Dencun giải quyết các mối lo ngại về bảo mật ở cả ứng dụng người dùng và mức độ đồng thuận. Các biện pháp bao gồm tối ưu hóa các chức năng opcode và giới thiệu giải pháp tạm thời cho tình trạng “bloat” của validator.
Cải thiện trải nghiệm staking
Dencun cũng nhằm mục đích cải thiện trải nghiệm staking trên Ethereum. Các đề xuất như EIP-7044 và EIP-7045 sẽ lần lượt giải quyết các vấn đề tồn đọng, tạo điều kiện cho quá trình staking suôn sẻ và linh hoạt hơn.
Hiệu quả phí
Giới thiệu EIP-5656 và EIP-1153, bản nâng cấp Cancun bổ sung các opcode mới để mang lại lợi ích cho các nhà phát triển dApp. Các opcode này cải thiện việc tối ưu hóa chi phí gas, giúp hợp đồng thông minh hiệu quả hơn mà không cần đánh đổi và giới thiệu bộ lưu trữ tạm thời để communication trong các giao dịch phức tạp.
Proto-Danksharding: Mở rộng quy mô Ethereum hơn nữa
Một tiến bộ đáng kể ở Dencun là sự ra đời của danksharding và proto-danksharding, nhằm mục đích mở rộng quy mô blockchain của Ethereum.
Danksharding liên quan đến việc chia blockchain Ethereum thành các “blobs” nhỏ hơn, cho phép xử lý song song để nâng cao khả năng mở rộng.
Proto-danksharding hay EIP-4844 được xây dựng dựa trên khái niệm này, mở rộng dung lượng lưu trữ để xử lý dữ liệu hiệu quả hơn và giảm phí gas cho các giải pháp layer-2.
Ý nghĩa nâng cấp Dencun với Ethereum
Dencun, sắp tới dự kiến sẽ cắt giảm chi phí cho người dùng trên nhiều mạng layer-2 khác nhau, đặc biệt là các nền tảng tổng hợp như Arbitrum, Base, zkSync và Scroll.
Dencun có chín EIP khác nhau:
Đối với người dùng, thứ quan trọng nhất là EIP-4844.
Đó là vì EIP-4844 dự kiến sẽ cắt giảm đáng kể chi phí tương tác trên mạng layer-2. Cụ thể, EIP này sẽ giảm chi phí cho layer-2 để đăng các batches giao dịch lên Ethereum.
Kỹ sư Anthony Rose của Matter Labs nói với DL News: “Dencun là một bản nâng cấp thú vị cho hệ sinh thái Ethereum vì nó sẽ giúp giảm chi phí sử dụng mạng trên diện rộng cho tất cả các lần triển khai”.
“Điều này có nghĩa là ít phí hơn và hy vọng mạng lưới Ethereum sẽ được sử dụng nhiều hơn”
Roberto Bayardo, kỹ sư phần mềm tại Base, nói với DL News: “Nhìn chung, EIP-4844 tăng công suất của tất cả Ethereum L2, giảm phí và tăng quy mô thông lượng của toàn bộ hệ sinh thái Ethereum”.
Điều gì tiếp theo cho Ethereum?
Giống như các bản nâng cấp trước đó, Dencun cũng tạo tiền đề cho sự phát triển hơn nữa, cụ thể là khả năng mở rộng liên tục.
EIP-4844 mở ra giai đoạn “Surge” của Ethereum, như được chỉ định bởi lộ trình cập nhật từ Vitalik Buterin. Mục tiêu trong giai đoạn này là đạt 100.000 giao dịch mỗi giây.
Tiếp đó là “Scourge”, về cơ bản tránh được các rủi ro tập trung hóa và MEV phiền toái.
Các giai đoạn “Verge” và “Purge” nhằm mục đích giúp việc xác minh tất cả dữ liệu trên Ethereum trở nên dễ dàng hơn nữa và loại bỏ mọi code thừa.
Và cuối cùng là “Splurge”. Mục tiêu của giai đoạn này là “sửa mọi thứ khác”.
Kết Luận
Bản nâng cấp Dencun là minh chứng cho cam kết của Ethereum trong việc cải tiến và đổi mới liên tục. Bằng cách giải quyết khả năng mở rộng thông qua proto-danksharding, tăng cường bảo mật và tối ưu hóa hiệu quả mạng, Dencun được thiết lập để củng cố đáng kể vị thế của Ethereum như một nền tảng blockchain hàng đầu.
Cộng đồng Ethereum đang háo hức dự đoán những lợi ích mà bản nâng cấp này sẽ mang lại cho các nhà phát triển, người dùng và hệ sinh thái rộng lớn của Ethereum.
